Эхлээд коммунитстууд юү ч өөрчлөөгүй, гэхдээ 1955 онд хятадын коммунистууд Шинжаан Уйгурын автономит район гэж байгуулсан. Тэр үед уйгурчуудын дунд Уйгурстан Зөвлөлт улсын бүрэлдэхүүнд орно гэсэн үзэл нилээн их дэлгэрсэн байсан. Бид Хятадын нэг хэсэг болохыг лгт хүсээгүй. Бид хил залгадаг Казахстан, Кыргизстан, Узбекистан шиг биеэ даасан улс болохыг хүсдэг байсан.
2023 онд 72 настай Д.Чойжамц тэргүүн хамба лам албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөхийг хүсэж өргөдлөө Гандан хийдийн захиргаанд өгсөн. Монголын нийгэмд дараагийн тэргүүн хамба лам хэн бэ гэсэн хүлээлт үүссэн. Төрийн тэргүүний суудалднам нь сонгуульд ялсан, эрх мэдэлтэй, хөрөнгө мөнгөтэй хүн суудаг. Тэгвэл Бурхан шашинтны Тэргүүн хамба ламын суудалд Бурханы номонд хамгийн сайн мэргэшсэн, сахил санваар төгөлдөр, номч мэргэн лам хүн суудаг ёстой.
Эдүгээ цаг үед ч гэсэн тун аюултай байдал үүсээд байна. Удахгүй АНУ-д Ерөнхийлөгчийн сонгууль болно. Сонгуулиар ялсан АНУ-ын шинэ ерөнхийлөгч Орос улсын ерөнхийлөгчтэй шууд хэлэлцээр хийж дайны байдлыг зогсоох арга хэмжээ авах хэрэгтэй. Одооны үүсээд байгаа дайны байдлыг зөвхөн АНУ, ОХУ-ын ерөнхийлөгч нар л шийдэх болно. Хэрэв эдгээр хоёр гүрний удирдагчид энхийн хэлэлцээр хийж чадахгүй бол орчин үед дахин хүйтэн дайны байдал үүсэж цөмийн дайны аюул гарч болзошгүй юм.
Нурхачи баатар бол манж үндэстэнийг хүчирхэг болгож чадсан, монголын Чингис хааныг ихэд хүндлэн биширдэг, хөрш хорчин монголчуудтай ах дүү худ ураг бололцож явсан агуу баатар жанжин байсан юм. Нурхачи баатар л монголчуудын дийлж чадаагүй, монголын дайсанхятадын Мин улсыг 11 жилийн дотор эзлэн авч хятадын Мин улсыг мөхөөж чадсан баатар хаан юм.
Хэрэв Зөвлөлт улс НАТО-гийн гишүүн болвол НАТО-гийн орнуудын ажлыг нураах байв. НАТО зөвлөлтийн НАТО-д элсэх гэсэн саналд татгалзсан хариу өгөв. Зөвлөлт улс хариуд нь Өрнөдийг милитаризмд буруутгаж зөвлөлтийн энхийн саналыг хүлээн авсангүй хэмээн мэдэгдэв.НАТО Зөвлөлт улсыг эвсэлд элсүүлвэл ардчилсан зарчимд тохирохгүй хэмээн үзэв.1955 онд Зөвлөлт улс НАТО-гийн эсрэг Варшавын гэрээний эвсэл байгуулж энэ байгууллага 1980 оны сүүлч хүртэл оршиж байв.
Орчин үед зарим хүмүүс өөрийгөө хайрлаж чадахгүй хүн бусдыг хайрлаж чадахгүй гэдэг болжээ. Энэ бол алдаатай л үг байна. Бурханы номонд “Өөрийгөө энхрийлэх нь зовлон бүгдийн үндэс, Бусдыг энхрийлэх нь жаргал бүгдийн үндэс” хэмээн бичсэн байдаг. Тэхлээр эхлээд өөрийгөө энхрийлэх бус, эхлээд бусдыг энхрийлэх нь зохистой гэсэн үг. Гэхдээ өөрийгөө гаргуунд нь хая гэсэн үг биш. Эхний шатанд аль алийг нь адилхан хайрлаж болно л доо.
