Орос дахь халимаг монголчуудын тоо эдүгээ хоёр зуун жилийн өмнөхөөсөө өсөх бүү хэл, улам буурчээ. 1771 онд хаант Орост халимаг монголчуудын тоо 250 000 орчим байжээ. 1926 онд Оросын Халимагт 107 000 халимаг монгол хүн амьдарч байсан бол 1959 онд дөнгөж 64 900 халимаг монгол хүн амьдарч байлаа. Эдүгээ Халимаг Тангч улсад 159 000 халимаг монгол хүн амьдарч байна. Хэзээ дуусах нь мэдэгдэхгүй Орос-Украины дайны дараа халимаг, буриад монголчуудын тоо хэрхэн яаж буурахыг хэн мэдэх билээ.

Хёнсын Ли ярихдаа: “БНАСАУ-ын эдүгээ Орост очоод байгаа “Дайрагч корпус” бол Хойд Солонгосын армийн бахархал байсан билээ. Гэвч энэ корпус эдүгээ Украинд очоод орчин үеийн дайны туршлагатай, тэсвэр хатуужилтай украины баатарлаг цэрэгтэй тулалдах нь эмгэнэлд хүргэж, эцсийн эцэст тэд украины их буу, дроны махан зууш болоод дуусна даа” хэмээн мэдэгдэв.

Америкийн ихэнхи сонгогчид одооны Жо Байдены Цагаан ордоны эдийн засгийн бодлогонд дургуйцэж байв. Иргэд АНУ-ын эдийн засаг тааруухан байгаад Жо Байден болон Камал Харрис буруутай хэмээн үзэж байв. Сонгогчид эдийн засгийн инфляци болон АНУ-ын хууль бус цагаачлалд ихэд дургуйцэж байв. Хууль бус цагаачид америкийн ажлын байрыг олноор нь булаан авч байв.

Социализмын үед биднийг дунд сургууль, их сургуульд сурч байх үед багш нар “Орос оронд мандсан октябрийн агуу их хувьсгал” хэмээн улаантны улиг болсон худал ухуулгаар толгойг минь дүүргэдэг байлаа. Яг бодит үнэнийг сайтар судлаад үзэхээр ямар ч хувьсгал болоогүй, зөвхөн төрийн эргэлт л болсон юм байна лээ. Түүхийг үнэнээр нь бичих цаг болжээ. Орос оронд 1917 оны 11-р сарын 7-ны өдөр октябрийн хувьсгал болсон уу? эсхүл төрийн эргэлт болсон уу? гэж асуувал одоо болтол олон монгол хүн Орост октябрийн хувьсгал ялж, оросын ард түмэн эрх чөлөөгөө олж, амар сайхандаа жаргасан гэх байх л даа. Үгүй шүү. Үнэнийг өгүүлье.

1956 оны сүүлчээр коммунистуудын эсрэг боссон унгарын ард түмний бослого зөвлөлтийн армид дарагдаж нийтдээ 3000 унгарын иргэн алагдаж, 26 000 унгар хүн шархджээ. Харин зөвлөлтийн армийн 700 гаруй цэрэг үхэж үрэгджээ. 200 000 унгар иргэн Өрнөд рүү дүрвэн гарчээ.

Сүүлийн зуун жилд нүүдэлчин үндэстэн дэлхийд хөгжлөөрөө цойлж гарсан нь бараг үгүй бөгөөд төв болон дундад азийн Монгол, Киргиз, Узбек, Тажик, Туркмен, Афганистан улсууд хөгжлөөрөө дэлхийд эхний тавьд ч орж чадаагүй юм. Гэтэл дундад азийн Казахстан улс сүүлийн гучин гурван жилд хурдан хөгжиж дэлхийд эдийн засгийн чадавхиар 48 дугаар байрт орж чаджээ. Казахстан улсын түүх болон хөгжлийн нууцаас товчхон өгүүлье.