Сталиныг үхсэний дараагаас хүмүүсийн айдас тавирч эцэг нь гэж янз бүрийн нэр гаргаж ирсний дотор жүүд худалдаачин ч багтаж байв. Гэхдээ л ихэвчлэн Яков Эгнаташвилиг нэрлэнэ. Энэ эр бол дарсны худалдаачин, дажгүй зодоонч. Кэкэ тэднийд бас ажиллаж байж. Эгнаташвили Сосогийн сургалтын зардлыг төлж байсан нь зүгээргүй байх. Сталин түүнийг дурсаж ууган хүүдээ Яков гэж нэр өгсөн гэцгээх юм билээ... Би тэр булиа баатрын зургийг харсан. Яав ч, үлбэгэр Сосотой адилгүй... Мэдээж Бесо Тифлисээс буцаж ирээд энэ бүх хов живийг сонсож таараа. Тиймдээ ч хөөрхий муу Сосог тэгтэл нь зоддог байсан ч юм бил үү? Эхнэрээ ч үхтэл нь зодно. Сталин өсөж том болсон хойноо гүрж хүн гэсэндээ нэрээ алдсан эмэгтэйг жигшихгүй байж чадахгүй. Ийм л учраас эхийгээ Москвад ганц ч уриагүй, захидал ч бичдэггүй байсан.

Энэ номыг харахаас дургүй хүрдэг сурах бичгээс чанх эсрэг арга барилаар бүтээсэн, нэг үгээр “эсэргүү сурах бичиг” гэж болно. Гэхдээ шинжлэх ухааны мэдлэгийг тархи толгой зовоолгүй ойлгуулна. Энгийн үг хэлээр, маш ойлгомжтой зураг дүрслэл, инфографикаар баян учир хүүхдийн сонирхлыг татах увдистай. Ном 256 нүүртэй, хэмжээ нь цүнхлээд явахад яг тохирно.

Японы нэрт зохиолч Мүраками Харүки тэртээ 1990, 2000-аад онд Мексик, Япон, Америк, Хятад, Монгол зэрэг орнуудаар аялсан аяллын тэмдэглэлээ 辺境·近境 буюу “Буйд, харь нутгаар” нэртэйгээр ном болгон хэвлүүлж байв. Онцлууштай нь, зохиолч Дорнод аймгийн нутагт, Халхын голын байлдаан болсон газарт очсон тухайгаа “Номунханы төмөр оршоох газар” бүлэгтээ өгүүлсэн юм.

Ардчилалын гурав дахь давалгаа болон либерал ардчиллын ирээдүйд сэтгэл зовнисон өнөөгийн байдал зүүн болон барууны үзэлтэн нарын төргүй байх тухай хий мөрөөдөл өнөөгийн хөгжиж байгаа улс орон тэдгээр хоосон мөрөөдлийн биелэлийг хэрхэн төлөөлж байгаа байдал

“Үндэстнүүдийн баялаг” номд нэгэн алдартай ишлэл байдаг: “Дийлэнх нь ядуу зүдүү амьдарч байгаа ямар ч нийгэм цэцэглэн хөгжиж, аз жаргалтай байж чадахгүй. Бусдын хувцас, хоол хүнсийг бэлддэг хүмүүс өөрсдөө хөдөлмөрийн үр шимээс их хэмжээний хувь хүртэх ёстой бөгөөд бас гайгүй хувцаслаж, унд хоолтой, орон байртай байх нь зүйтэй. Өнөөдөр эдгээр үгсийг заримдаа төрөөс баялгийн дахин хуваарилалтыг хийхийг Адам Смит өмгөөлж байсан мэтээр буруугаар тайлбарладаг. Энэ бол түүний зорилго биш байсан бөгөөд тэр нийгмийн хувьсгал хийхийг уриалаагүй нь лавтай. "Үндэстнүүдийн баялаг" номын 8-р бүлэгт Смит ядуу зүдүү байдал нь урьдчилан тогтоогдоогүй гээд эдийн засгийн өсөлт л амьжиргааны түвшинг дээшлүүлж чадна гэдгийг онцолжээ.

Стив Форбсын шинэ өмнөх үгээр тодорхойлогдсон Баялаг ба Ядуурал номын энэ хэвлэл эрх чөлөөний голт зүрх нь чөлөөт бизнес гэдгийг мэдүүлэхийн сацуу түүхэн сургамжаа мартсан буюу үл ойшоосон үндэстнүүд цэцэглэн хөгжиж чадахгүйг дэлгэн харуулжээ.