Сонихролтой сэдэв. Би Би Си агентлагийн сайтад сая гарсан өгүүллийг орчуулав. Үндэсний аюулгүй байдалд заналхийлж байна гэсэн нэрийдлээр Конгрессийг алгасан гаалийн татвар ногдуулдаг. Үүнийгээ тэрээр гадаад улс орнуудад ч, Америкийн бизнесчидэд ч дарамт учруулах хөшүүрэг болгон ашигладаг. Тийм учраас гаалийн татварын эдийн засагт үзүүлэх хор хөнөөлийн талаарх эдийн засагчдын тайлбарууд Америкийн 78 настай ерөнхийлөгчийн ертөнцийг үзэх үзлийг өөрчлөж чадахгүй бололтой. Трамп анхны бүрэн эрхийн хугацаандаа татвар нэмсэнээрээ их бахархдаг. Эдгээр гаалийн тарифын ихэнх нь одоо ч хэвээр байгаа. Жо Байдэний удирдлага дорх Ардчилсан намынхан ч протекционизмд дуртай бололтой.

... Хүүхэд гэдэг амьтны өмгөөлөл хамгаалалгүй байдал, явах газар, очих хүнгүй тэдний сахиус шиг ариун итгэмхий зан тамлагчдын хорхойг хүргэдэг, тэдний бузар цусыг дэвэргэдэг. Шуламд хувирсан хүн даялангуяа хүүхэд тамлах дуртай. Өмгөөлөл хамгаалалгүй, ядарсан буурай болгоныг тамлаж бахаа хангадаг эрлэг...

Ингэхээр мөнгө эзэмшигч, оюун эзэмшигч хоёр тусдаа өөр ангилал юм. Өнөөгийн үйлдвэржсэн, соёлжсон, иргэншсэн, даяаршсан, зах зээлжсэн ертөнц мөнгө эзэмших бололцоог бараг бүх хүнд олгож байна. Харин оюун эзэмших эрхийг Бурхан тун ч харам тараадаг нь хэвээрээ шүү. Яагаад гэвэл...?!

Энэтхэгийн Ерөнхий сайд Моди Монголд айлчлаад нэг тэрбум долларын хөнгөлөлттэй зээл амалсан. Бэлэг биш зээл л дээ. Энэ их мөнгөөр яадаг юм билээ гэж манайд хурдан хурдан солигдох Засгийн газрууд гурван сая иргэдийнхээ хамтаар гурван жил бодоод нефть боловсруулах үйлдвэр сүндэрлүүлэхээр шийдэв бололтой. ТЭЗҮ байхгүй! Тооцоо хийгээгүй! Мэргэжлийн судалгаа, аудит аль нь ч үгүй. Эх орныхоо бензинтэй болно гэсэн үндэсний бахархал. Иймээс өөрснөө нефть боловсруулна гэсэн үг сонссон ард түмэн ихэд баясан магнайгаа хага татав. Автомашин өөрийг нь хөдөлгөдөг шатахууныг эх орных уу, найрсаг бус газраас ирсэн үү гэдгийг ялгаж чаддаггүй.

1992 оны Монгол улсын шинэ Үндсэн хуулийг хуульч Чимэдийн хамтаар боловсруулан батлуулсан гол хүний нэг нь Ерөнхийлөгч Очирбат. Тиймээс өнөөгийн Монгол улс нь Номхон далайгаас Хар тэнгис хүртэл, Хойд мөсөн далайгаас Энэтхэгийн далай хүртлэх өргөн уудам талбайд ардчилсан тогтолцоотой, нээлттэй нийгэмтэй цор ганц улс болсон билээ. Үүнийг газрын зургаас харж амархан ойлгож болно.

Энэ нь утга зохиолын шинэ хэл буй болон алхам алхмаар албан ёсны, ажил хэргийн, бичиг баримтын, шүүхийн, сургууль боловсролын утга зохиолын хэл болон төлөвших үндэс суурь болжээ. Ингэсээр 1992 онд баталсан Үндсэн хуульд анх удаа “Монгол хэл бол төрийн албан ёсны хэл мөн” гэсэн заалт хуульчлагдлаа. Үүнийг "төв хэл" ч гэж нэрэлдэг, төрийн хэрэглэдэг бөгөөд магадгүй зарим оронд бэлгэдлийн үнэ цэнэтэй ч байдаг. Гэхдээ ихэвчлэн “албан ёсны хэл” гэдэг. Ингэж Монгол улсын төр, олон нийт, мэдээллийн хэрэгслэл, сургууль боловсрол, нийт Монголын ард түмэн албан ёсны хуульчлагдсан үндэсний хэлтэй болсон.