Өнөөгийн Монголд цагдаа, хүчний байгууллагахүн хүч, техникийн боломжоор хангагдсаар байгаа боловч улс даяар гардаг гэмтхэргийн өмнө хүчгүйдэж байна.Эрүүгийн хууль мөрдөгдөж байгаа боловч ялын бодлого нь ойлгомжгүй болж, хариуцлага, ял оноолт нь суларсаар байна.

Нутаг усаа хараад, гэрийнхээ буурийг үзээд, Аав, Ээжийнхээ ачлалыг санахаар аяндаа нулимс цийлэгнэх аж. Сумынхаа наадам дээр Ээжийнхээ нөхөрлөж явсан үе тэнгийн боди сэтгэлт буурлуудтайгаа золгох мөчид нулимсаа барьж дийлэхгүй аж.

Би нэгэн удаа Монголд Д.Ширэндэв багшийн заадаг Үлэмж үзэхүйн бясалгалд 10 хоног суусан юм. 10 хоногийн турш өглөөний 04 цагаас үдшийн 22 цаг хүртэл анир чимээгүйн дунд бясалгал хийж юү ч ярихгүй, нэг ч үг дуугарахгүй, зөв амьсгалж, зөв бясалгаж, цагаан хоол зооглож сурсны дараа бие сэтгэл хөнгөрч оюун ухаан саруулсаж ер бусын амар амгалан болж билээ. Бясалгалын дараа үг дуугарах ч сонирхолгүй болдог юм билээ. Зөвхөн анир чимээгүйн дунд бясалгал хийх ихэд чухаг юм байна гэдгийг ойлгосон доо.

Одоо болтол Монголын удирдагчид улаантны үеийн коммунист ухуулгыг тоть шиг давтах аж. Өсвөр залуу үе маань хөрш хоёр орны үнэн түүхийг мэдэх ёстой. Үнэн түүхийг би өгүүлсү.

Монголчууд бид гурван зууны өмнө ард түмнээрээ Бурханы шашинтан болж арван хар нүглийг цээрлэж, арван цагаан буян үйлддэг Номт орны бурханлиг ард түмэн байснаа санаж, эдүгээ нисваанисийг дарж, сахил сахидаг ариун ард түмэн дахин болж чадваас монголын эвдэрсэн нийгэм сайжран өөрчлөгдөж, гэмт хэрэг үгүй болж, ариун номын амар амгалан орон болохсон болов уу.

Буддын сударт “Жаргалын дор зовлон нуугдсан байдаг. “Их идэх дуртай хүн их идээд байвал өвчин хүрч зовлон болно. Их унтах дуртай хүн унтаад байвал өвчин болно. Шунал тачаалтай хүн түүндээ хөтлөгдвөл зовлон болно” гэж бичсэн байдаг. Буддын сударт “Нэг ямаатай хүн нэг ямааны дайтай зовлонтой байдаг” хэмээн бичсэн байдаг. Тэхлээр мянган хоньтой мянгат малчин хүн мянган хонины чинээ зовлонтой гэсэн үг.