XV зуунд Баруун Европт газарзүйн аугаа нээлтүүдийн эрин үе эхэлсэн. Зуун жилийн дараа түүний оршин суугчид - худалдаачид, номлогчид, цэргийнхэн Зүүн Азид нэвтэрч эхлэв. 1543 онд анхны европчууд Японы Танэгашима арал дээр хүрч ирэв. Тэд арлын иргэдэд галт зэвсэг өгсөн нь удалгүй Япон даяар зэвсгийн үйлдвэрлэл эхлүүлжээ. 1549 онд иэзүит Фрэнсис Ксавье Япончуудыг Христийн шашинд анх танилцуулсан Кагошима хотод ирэв. Нэг зууны турш Португал, Испанийн худалдаачид Японд очиж, Зүүн Азийн худалдаанд зуучлагчийн үүрэг гүйцэтгэж, Хятад, Европын бараа бүтээгдэхүүнийг Япон мөнгөөр ​​борлуулж байжээ. Европчууд өмнөд колониудаас ирэхэд япончууд тэднийг “өмнөд варварууд” гэж нэрлэжээ.

Оросыг Европын улс гэх үндэслэл ямар байлаа ч олон шалтгаанаар Азийн улс л лав биш. Газар нутгийнх нь 75 хувь Азид багтдаг хэдий ч хүн амынх нь дөнгөж 22 хувь энд оршин суудаг. Сибирь Оросын эрдэс баялаг, газрын тос, байгалийн хийг агуулсан “эрдэнэсийн авдар” байж болох ч хэдэн сар үргэлжилдэг хүйтэн улиралтай, асар том ой тайгаар бүрхэгдсэн, намгархуу нойтон хөрстэй, газар тариаланд таагүй эрс хатуу уур амьсгалтай нутаг. Энэ нутгийг баруунаас зүүн тийш Транс-Сибирийн ба Байгаль-Амарын хоёрхон төмөр зам хөндлөн огтолно. Хойноос өмнө тийш чиглэсэн тээврийн зам бараг үгүй тул урд зүгт өнөөгийн Монгол хийгээд Хятадад хандсан хүчний бодлого явуулахад бэрхшээлтэй. Хүн хүч болон хангамжийн шугам ч байхгүй.

Баабарын түүх дахин хэвлэгдлээ. Яагаад ахин дахин хэвлээд байдаг юм бэ гэх зүй ёсны асуулт аяндаа гарна. Борлогдсон тоо нэг өөр, харин хэвлэлт гэдэг нь агуулга нь баяжиж шинэ бүлэг нэмэгдэн шинэчлэгдэхийг хэлж байгаа юм. Өмнө нь дөрвөн удаа шинэчлэгдсэн Монголын түүхийн ном энэ удаа 200 гаруй эшлэлээр баяжсан учир шинэчлэгдсэн гэх нь зөв. Шинэ хэвлэлт гэдгийг тодорхой ойлгуулахын тулд Баабарын түүх хэдэн онд, хэрхэн шинэчлэгдсэн түүхийг тоочъё:

Алиа хошин зангаараа хүртэл хүний өвчнийг анагаах шиг санагддаг тэр эмч ээлжгүй жижүүрлэж хонох, байнга дуудлагад явах их дуртай байлаа. Үнэхээр ч сайн мэс засалч түүнийг эмнэлгүүд хоорондоо их булаалдана. Очсон газрынх нь бусад эмч нар амсхийгээд л явчихаж байгаа юм чинь. Харин түүний тухай дээд газар луу баахан бараандуу тодорхойлолт явдаг учир одон шагнал байхгүй, хот руу шилжих зам хаалттай. Хамгийн гол нь ийм ажилсаг авьяаслаг хүн дээд газрын анхааралд өртвөл дор нь булаагаад арилж, хамаг ажлаа өөрсдөө хийх учраас тэгнэ. Нэг удаа цагаан сараар хөдөө сум руу “мухар олгойн үрэвсэл нь хүндэрч дотроо хагарсан байх магадлалтай” өвчтөний дуудлагад хөөр баяр дүүрэн гарчээ. Яваад очтол бөөн урамгүй явдал угтав. Уучлаарай, өвчтөнд муу юм тохиолдсон хэрэг биш. Харин ч хэвтэрт байгаа хамаатнаа эргэхээр тэнд ирээд байсан анагаах ухааны өвгөн профессор өрсчихсөн байж.

Солонгосын дайн 1950 онд эхэлсэнтэй холбогдуулан АНУ-ын цэргийн командлал ЗХУ-аас БНАСАУ-д хэрхэн туслахыг судлах хүрээнд Халхын голын байлдааны үед БНМАУ-д тусалсан туршлагыг судлах чиг үүргийг цэргийн түүхчиддээ өгч байв.