Шинэ жилийн баяр цэнгүүнд дээр хамгийн их хэрэглэсэн үгээр “Алгас” тодорчээ. Шагналаас хасагдсан этгээд даргадаа гомдол гаргатал, -Чи л өөрөө, “намайг алгас” энэ тэр гээл бувтнаад байсан даа гэх хариу сонссон аж. Саяхан болсон найран дээр сөнч нь -Эхний гурван хундагыг алгасаад шууд дөрөв дэхээс эхэллээ шүү гээд цэлэлзүүлж өгч байна гэсэн. Гэхдээ, “алгасах” гэдэг үгийг эерэг утгаар нь хэрэглэж байгаа тохиолдол ч цөөнгүй.

Уг нь жил бүрийн намар дэлхийн удирдагчидАмерикийн Нью-Йорк хотод, НҮБ-ын төвд цугларч цэнхэр гаригийнхаа ирээдүйг хэрхэн одоогоос дээрдүүлэх, яаж энх тайвнаар зэрэгцэн орших талаар хэлэлцдэг байлаа. Өнөөдөр Хятадын Бээжинд болж буй “Автократ үдэшлэг” НҮБ-ын байр суурийг булаалдах мэт. Энд л олон улсын аюулгүй байдлын хамтын ажиллагаа улам гүнзгийрч, сансар огторгуйн болон агаар, тэнгист технологио хамтран хөгжүүлж, хүчээ нэгтгэж байна. Дэлхийн их гүрний хүчний харьцаа эргэлт буцалтгүй өөрчлөгдөж эхэллээ.

Япончуудын тухай анхны эерэг ойлголтыг бидэнд анх өгсөн хүн бол Ц.Дамдинсүрэн[i] гуай юм. Түүний “Японд очих замын сүүлчийн тэмдэглэл”-ийг саарал хавтастай “Түүвэр зохиол”-оос нь анх уншиж, тэнд “дайсан самурай нараас гадна хүн шиг л хүн амьдардаг бололтой юм байна” гэх төсөөлөл бий болж байж.

Социализмын үед нэг ийм зүйр үг байлаа. Капитализм байгаа цагт дайн сүүдэр мэт дагалдана гэж. Тэр үед бид хувийн өмчгүй, социалист нийгэм байгуулж байсан цаг. Хожим мэдэхнээ капитализм гэхээсээ илүү социализм байгуулагчид энх тайвны төлөө тэмцэж байгаа цагт дайн сүүдэр мэт дагалддаг байсан юмсанж.

Амгалан даргын мэндчилгээ амгалан байдал алдагдуулснаар энэ түүх эхлэв. Дүүргийн дарга байхаа больсон ч хүмүүс түүнийг “дарга” мэтчлэнгээр авгайлсаар байгаа юм.

Бидний хайр ондоо. Vр хvvхдээ хайрлах хайр маань єрнєдийнхєєс єєр. Их бага хайрладаг тухай хэлээгvй юм.