Монгол уншигчдад “Санниковын газар”, “Дэлхийн гүн рүү аялсан нь” зэрэг уран зөгнөлт зохиолоороо хэзээний танил болсон Зөвлөлтийн зохиолч, эрдэмтэн судлаач В.А.Обручевын зуу гаруй жилийн өмнө “Хиагтаас Гулз хүртэл аялсан” аяллын тэмдэглэлийг монгол хэлнээ орчуулан уншигчдын хүртээл болгоод тун удаагүй байна.

Энэхүү бүтээлийг монгол уншигчдад хүргэхэд чин сэтгэлээсээ туслан дэмжиж, хянан тохиолдуулан, төвөд нэршлүүдийг нөхөж бичсэн түүхийн ухааны доктор Дамдины Сэрдарамд гүн талархал илэрхийлье.

Монголчууд цаг наашилж тэнгэр хангай дулааран, хайруу хүйтэнд гэртээ галын дэргэд өнжих шаардлагагүй болсон зуны дэлгэр цагт баяр наадмаа тэмдэглэдэг уламжлалтай. Зуны сард зүйл зүйлийн цагаан идээ элбэгшин дэлгэрч, гэдэс цатгалан болохуйд хэнэггүй гүдэсхэн зантай монгол хүн ёстой л тааваараа жаргах билээ.

Монгол-Хятадын найрамдлын нийгэмлэгээс зарласан "Хятад орны хөгжил цэцэглэлт миний нүдээр" нийтлэлийн уралдаанд дэд байр эзэлсэн бичвэр

Тэгтэл Комти, Аруша руу эргэсэнгүй, шатахуун хүрнэ гэж тооцсон бололтой, харцаа доошлуулан газрын гадаргуугаас төдий л өндөрт биш анхны цас аятай хийсэн сарних хөвөн ягаан үүлсийг ажиглан харав. Өмнө зүгээс нүүж буй царцаа юмсанж тэр үүл. Төдхөн онгоц өндөр авч, зүүнийг барин нисэх шиг боллоо. Тэгээд гэнэтхэн харанхуй нөмрөв. Аадрын үүлэн дунд нисээд орчихсон нь тэр байжээ. Хүрхрээн дундуур нисэх шиг, хаашаа л харна аадар цутгана. Үүлэн дундаас гарахад Комти эргэж хараад инээмсэглэн урагшаа зангахад тэр зүгт тэнгэрийн уудмыг эзэгнэн ноёлсон асар өндөр, алтан наран доор цасан цагаанаар гялтганан гялалзаж харах орчныг бүрэн эзэлсэн Килиманжарогийн ам дөрвөлжин орой тодрон үзэгдлээ. Тэрүүхэн мөчид эцсийн зогсоол нь энд байгааг тэр ухамсарлан ойлгов.

Энэ ном бол философич Д.Гантөмөрийн шинжлэх ухааны докторын зэрэг хамгаалсан бүтээл юм.