Гадныхан дэд бүтэцгүй манай орныг “Чингисийн Монгол” гэх нь ёжлоод байна уу гэлтэй болгоомжлол төрүүлдэг. Ёжлосон ч яахав. Бид өөрсдийнхөө сүржин мунхаг зангаар утаат Улаанбаатараа ичихгүй Азийн цагаан дагина гэдэг юм чинь. Бидний чаддаг юм юу билээ?

Намайг 50-тай хэнз өвгөн байхад тэмцэлд боссон залуус 20 гаруй насныхан байсан учир би тэднийг дүү нараа гэж хазайсан талаас нь түшихийг хичээж ирлээ. Нүүдэлчдийн коммунаас анх ардчилал соёолуулсан дүү нартаа мэхийдгийг минь зүхвэл зүхээрэй. Би бэлэн. Хараал эзнээ муухай харагдуулдаг тул хорвоогоос тонилсон хойно ч надад монголчуудын минь нэр алдар хайран. Намайг зүхэгчид ч Монголын нүүр царай. Утгагүй зүхлээ хаяад ухаанаар уралд. ​​​​

Яагаад бид 25 жилд хөгжиж чадсангүй вэ? Манайхыг уйггүй судалсан Японы сэтгүүлч бүсгүй “Ийм хугацаанд азийн орнууд босоод л ирсэн шүү дээ” гэж уулга алдаж байв.

Барамсайн авъяас, уран чадвар, тийм ийм гэж би цэцэрхээд яахав. Уншигч та уншаад өөрийн таашаалаар дүгнэх юм чинь! Харин Барамсай гэгч хорь гаруй настай авъяастан шог зохиолч болох гэж хичнээн их тэмүүлж явсныг би анхнаас нь сайн мэднэ.

Монголд коммунист хүн ерөөс байгаагүй. Ширхэг ч байгаагүй.

Эзлэн түрэмгийлэх аюумшигт гамшиг хориод оноос тодорхой хэдэн гадаад үг монголчлохоос эхэлсэн түүхтэй. Орос сургагч маниусыг “нэг юм хий!” гэж тулгав. Бүр бултах гарцгүй шахав.