Социализмын хадан цохио болж буй тэд түрүүчээсээ хэнхэг зөнөг нь залгаж байна. Өөрөөр хэлбэл аль хэдийнээ “Барын хэвтэштэй муур” болчихоод эх оронч царайлан (ард түмний төлөө хэмээн чалчихыг улс төрийн шинжлэх ухаанд популизм гэдэг) МАХН-ын нэрээр үнэгүй хоол зооглож буй. Эд бол XXI зууны соёлжиж европжсон Монголд, Монголын залуу хойч үеийнхэнд гологдох нь гарцаагүй.

Ерөнхий сайдын БНХАУ-д хийсэн айлчлалтай холбогдуулан “Өдрийн сонин”-д өгсөн ярилцлагаа анхны бүрэн эхээр нь толилуулъя.

Энэтхэг эрдэмтэн Ража Моханы үзсэнээр, СССР гүрэн задран унаж, оронд нь олон улсын харилцаанд ганц туйл хэт давамгайлж, тэр ганц туйлыг тэнцвэржүүлэхийн тулд ШХАБ-ыг тус улс сонгосон ба тэгэхдээ Өвөр Ази дахь түүхэн ойр дотно улс орнуудтайгаа хэлхээ холбоогоо эргээж сэргээнэ, тэр утгаар олон туйлт дэлхийг хүссэн тэр үеийн Москва, Бээжинтэй ойртоход Энэтхэг арга буюу хүрсэн гэжээ.

Монголчууд гэж ийм нэг жижиг атлаа бас аугаа үндсэнтэн байдаг юм байна, тэд маш чадварлаг, маш хичээнгүй, маш хэрсүү, эрүүл чийрэг улс хэмээн үнэлэхийг хоёр чихээрээ сонсож сууна гэдэг сэтгэл огшоосон хэрэг шүү дээ. Ялангуяа Иракт хамтран алба хашсан НАТО-гийн офицер польш хурандаа бүр бахархалтайгаар яриад байсан гээч. Энүүхэндээ гэж хэлэхэд Монгол-Польшийн орчин цагийн бат бэх харилцааны нэг үндэс нь Иракт хамтран энхийг сахиулж байсан тэр түүх байсан юм биш үү? Аззаяа гэх тэр түрүүч түүхэн гавьяатай шүү.

Эдүгээ Монгол оронд маань эдийн засгийн элдэв гачаал бишгүй тулгарч байна. Хоёр хөршөөсөө эдийн засгийн хамааралтай нь харагддаг, мэдрэгддэг. Тэглээ гээд буруутнаар өрнөдийн (хэрэг дээрээ гуравдагч хөршүүд) түнш орнуудаа тодруулан тэднийг араб, африк, мусульман, латин шиг иргэншил–соёлын өсөрхлийн нүдээр харах нь даан ч мунхаг хэрэг болно. Ардчиллын 30 гаруй жилд биднийг эрхбиш бага ч болов өрнөджүүлсэн, соёлжуулсан. Нүдийг маань нээсэн. Үүнд өрнөд ертөнц буруугүй.

“БНМАУ-ын маршал” гэх цэргийн эрхэм дээд цол гуравхан хүнд заяасны сүүлчийнхийг Ю.Цэдэнбалд 1979 оноосон билээ. Тэр тухай дурсамжийн хэсгийг ноороглон буй “Жамбын Батмөнх” номоосоо эшлэе.