Цогт-Очирын Лоохууз гэж амьдаараа домог болсон нэгэн буурал бий. Ахмад хижээл насныхан, ялангуяа улс төрчид бол андахгүй. Би тэднийд зочилж хуучиллаа. Гарын үсэг зурж номоо солилцлоо. Хожим дуурсагдахаа больсон, зарим нь бүр нийгмээс гадуурхагдсан улс төрч эрхмүүдийн шавь гэж ирээд л мань хүн түүх дэлгэлээ.

Коммунист нэг намын хүчтэй засаглалтай, нэг намын хатуу үзэл сурталтай, тэр замаараа тасралтгүй 70 жил замнасан улс гэхэд өмнөд хөршид маань шашны эрх чөлөөг хаа ч гэж үлэмж чөлөөтэй тавьсан нь хааяа нэг зорчих үед мэдрэгддэг.

Нийт 150 ном бичсэн, 60 мянган ном бүхий номын тусдаа сантай, тэр нь монгол судлалын угсаатны зүйн музей болсон, цуглуулгын арвин сантай. Хэдэн өдөр ч тэнд суусан үзэж судалж барах юм биш.

Муур хар байна уу, цагаан байна уу хамаагүй, гол нь хулгана барьдаг байх хэрэгтэй гэсэн томъёоллоороо Дэн Сяопин нийгмийн ямар байгуулал байх нь Хятадад гол биш гэж үзээд тэрбум хүнийг идэх хоолтой, өмсөх хувцастай, орох оронтой болгох лут том зорилтыг шийдсэн бол Си Жиньпин Хятадад либераль атлаа эрс шийдэмгий шинэчлэл явуулсаар явуулсаар 2049 он гэхэд АНУ-тай зэрэгцүүлээд ирэх үү? Цаг хугацааны асуудал!

Улс үндэстнийг эвлэрүүлдэг, талцуулдаггүй, хуваадаггүй мэргэн түргэн аргыг бодож олохгүй бол оройтлоо.

Хоёр улсын харилцаа руу татан авчраад ГХЯ ба ЭСЯ, ДТГ-ыг яллаад байх хэрэггүй. Хятадыг хараагаад бүр ч утгагүй. Монголчууд өөрсдөө л хичээх асуудал шүү дээ. Халдвар хамгааллын дэглэмээ сайн сахиад монголчууд өөрсдийгөө эрүүл саруул байна гэж нотлоод хил нэвтрээд байхад асуудал үүсэхгүй шүү дээ.