Хоёр хөрштэй тогтоосон харилцааг би нэрлэхгүйгээр ерөөсөө гадаадаас хэт хамааралгүй болгоход нь Японоор туслуулах, нүүрс-химийн аж үйлдвэрийн салбарт хамтран ажиллаж, хүрэн нүүрснээс ус төрөгчийн эрчим хүч гаргаж авах, ерөөсөө нүүрсийг хувиргаж бүтээгдэхүүн болгох бүх чиглэлд Монгол-Япон-магадгүй Австралийн гурвалсан хамтын ажиллагаа өрнүүлэх гээд цаашид бидний зүгээс анхаарах асуудал олон байна.

Энд зориуд тэмдэглэхэд, эдийн засгийн дотоод гачаал, ажилгүйдэл ядуурал, өвөлжилтийн хүндрэл, түгжрэл, бухимдал, улс төрийн тогтворгүй байдал, саяхны тэр хулгай зэрэг өөрсдөө дотооддоо шийдчихэж өлхөөн чадах хэдхэн сул талаараа эх орныхоо гадаад харилцааг, тэр дундаа зовж бүтээсэн хоёр талын хамтын ажиллагааг зольчихмооргүй байна. Тийм санаа сэдэл бүхий хүмүүс Монголд байдаг нь нууц биш.

Гаднаас тавьж буй бүх хоригийг 1) зэвсгийн аж үйлдвэр, 2) байгалийн хий, 3) газрын тосны экспортоор нөхнө гэдэг нь алдсанаа эргүүлж нөхөх үнэмлэхүй зөв хэлбэр биш л болов уу, орчин үеийн эдийн засагчдын үзэж байгаагаар. АНУ, Европын Холбоо, G-7, ОУВС, Дэлхийн Банк нийлээд хориг тавьж буй, хөгжиж буй орнуудыг тэд шахна, эсвэл тэдгээр орнууд нь Оросоос маш хямд, доод үнээр худалдан авахыг оролдоно гэж тооцоолбол рецесс Орост гарцаагүй. ОХУ-ын Сангийн яамны стратегийн төлөвлөлтийн газрын захирал Максим Орешкин гэдэг хүний тооцоо Д.Медведевийнхээс шал өөр дүр зургийг бидний өмнө харуулж байна. Тэрээр Орос орон эдийн засгийн рецесст орлоо хэмээн шууд дүгнэжээ.

Энэ жижиг улс, цөөхөн хүн ам дэлхийн байгалийн хийн гуравны нэгийг хянаж, хий экспортолдогоороо дэлхийг гайхшруулдаг. ДНБ нь 183 тэрбум ам.доллар, хүн ам тутамд нь хуваавал нэг хүнд 100 000 ам.доллар ногдох нь дэлхийн дээд үзүүлэлт. Гэвч Сири дээр мөнгө гамгүй урсгаж байгаад катарчууд шүүмжлэлтэй хандах эрхтэй. Сириэс халдварласан уу, катарчууд улс төрийн эрх шаарддаг болж байна. Улс төрийн нам, ҮЭ, элдэв эвлэл холбоод, ТББ, жагсаал цуглаан бүгд хориотой боловч орон нутгийн сонгууль хийхээ зарлалаа. 2004 онд Эмирийн зарлигаар байгуулагдсан Зөвлөлдөх зөвлөл буюу парламент нь байна, гэвч сонгууль хийнэ гэсэн чимээ одоогоор алга.

Тусгаар тогтнол гэх үгнээс (нэг ёсны амлалт) тойруулаад байсан нь ийнхүү ил боллоо. Монголд 1923-1925 онд Бүрэн эрхт төлөөлөгчөөр ажилласан А.Н.Васильеваас Нийслэл хүрээнд хэвлэгддэг орос сонинд өгсөн ярилцлагыг Хаалган дахь Америкийн Консулын газар (консул С.Сокобин) бүрэн эхээр нь авч хөрвүүлж АНУ руу илгээсэн баримтаас үзвэл зөвлөлийн дипломатч А.Н.Васильев нь манай улсын бүрэн тусгаар тогтнол, автономит эрхийн хооронд өнгөн талын ялгаа гэхээс зарчмын ялгаа байхгүй, монголчууд тусгаар тогтнолыг хүсэмжлэх цаг нь биш, тусгаар тогтнохын тулд монголчууд шаардлагатай бэлтгэл хийх хэрэгтэй, эдийн засаг, санхүү, цэргийн хувьд хүчирхэг болох, ингэснээр бүхий л улс оронтой тэгш эрхтэй ярих боломжтой болно, эрх чөлөө дэвшлийн зүгт өөрийн гэсэн замаар явах боломжтой болохын тулд Та бүхэн хангалттай хүчирхэг болсон байх хэрэгтэй, Монголын ард түмэн л өөрийнхөө хувь заяа, ирээдүйн эзэн мөн гэхчлэн ярьсныг америкийн консулын газрын мэдээлэлд өгүүлжээ.