Ажилчдын "Мазаалай" хоолны төвд үдийн цай уух зуур тэд нүдэндээ галтай, нүүрэндээ цогтой залуу уурхайчидтай орчуулагчгүй хөөрөлдөж, тэнд ажиллаж буй канад мэргэжилтнүүдтэй тэврэлдэн уулзаж харагдсан нь содон байлаа.

2024 онд Мазаалай хамгаалах үйлсэд нэг тэрбум төгрөг төсөвлөж, мөн оныг "Мазаалай хамгаалах жил" болгон зарлаж буй тухай сайн мэдээ тархаж нүд, чих баясгав. Энэ нь манай улсын орчин цагийн түүхэнд мазаалай баавгайд зориулж төсөвлөсөн хамгийн том санхүүжилт болж буйг тэмдэглүүштэй. Энэхүү шинэ хандлагатай холбогдуулж “Өнөөдөр” сонины 2001 оны 3-р сарын 10-ны өдрийн дугаарт гарсан нийтлэлээ дахин толилуулъя.

Төрөлх сумынхаа нэгэн зуун жилийн ойг энэ өдрүүдэд шижгэр тэмдэглэж, дэлгэр наадамлахаар зэхэж буй Ханбогдчуудад их баярын халуун мэндчилгээг уламжилж, шинэ зуундаа эрчимтэй хөгжиж хотын зиндаанд дэвшихийн өлзийтэй ерөөл өргөн дэвшүүлье. Энэ ялдамд Ханбогдын 98 жилийн ойд зориулж хэвлүүлсэн нийтлэлээ дахин нэг толилуулъсу.

Хэдхэн хором амсхийгээд өндийтөл "түс түс" хийх битүү чимээ чих дэлсэв. Ойлгомжтой. Мөргөлдөөний анир. Би ч юлган ухасхийж мацсаар босоо ханан хадны бөгс ороож зургийн зэмсгээ түлхэсхийн өнгийж шагайв. Нэг аргалийн толгой, бас нэгнийх нь зоо цухуйж харагдах. Хөнгөн бор манан сэмрэн бууж, цас намуухан бударч эхлэв. Түрүүчийнхээс хавгүй задгай түсхийх чимээ цуурайтлаа. Нөгөөх хоёр аргаль ч давхийж зүүнш эргэх мөчид хоёр угалз мөргөлдсөөр дуранд орж ирэх нь тэр. Орооны явдалд халуурч “нударга” зөрүүлж эхэлжээ.

Канад тэртээ 1964 онд БНМАУ-ыг хүлээн зөвшөөрч, 1973 онд дипломат харилцаа тогтоосон нь манайхыг тэр үеэс хүндэтгэж, дэмжиж ирсэн хэрэг. Харин АНУ бол дөнгөж 1987 онд л МУ-ыг тоож харсан байдаг. Монгол, Канадын харилцаа 40-өөд жилийг туулсан боловч манайх ЭСЯ-аа Оттавад 2001 онд нээснээс хойш улам өргөжин тэлжээ. Тус хоёр улсын нийслэл хотууд хамгийн хүйтэн цаг ууртай гэдгээрээ дэлхийд алдаршсан боловч орчин цагт харилцаа, хамтын ажиллагааны дотно түншүүд болж, түүнийхээ эрч хүчинд “халуун” нийслэлүүд болж хувирсан юм. Тив дэлхий, далай тэнгис дамнан чингэж тогтсон найрамдалт харилцаатай холбогдох зарим нэг өвөрмөц сониноос хуваалцъя.

Хэрэв манай оронд олон нийтийн болон төр засгийн анхаарлыг хамгийн их татдаг зэрлэг амьтдыг шалгаруулах санал хураавал цоохор ирвэс түрүүлэх нь мэдээж. Тэрбээр гайхалтай гоё чамин агаад нууцлаг амьдралтай амьтан. Тахь удаах байранд, түүний араас саарал чоно, цагаан зээр, мазаалай тус тус дараалж орно. Харин аргаль угалзыг тэр болгон ойшоож үзэхгүй өнгөрөөнө.