Хэдхэн жилийн өмнө гэхэд л Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс (БНМАУ), ЗСБНХУ-ын хоорондын харилцаа дотоодын бат бэх байдал, урьдаас тооцоолж болдог, хэлбэрэлтгүй чанараараа гойд байж, хоёр орны эрх баригчид уг харилцааг бүр 2005 он хүртэл төлөвлөх хэмжээнд хүрсэн мэт санагдаж байв. Энэ хооронд тус хоёр орны нийгэмд чухамхүү тэсрэлтийн чанартай өөрчлөлтүүд явагдаж, түүнээс үүдэлтэй шинэчлэлийн шуурга тэдгээрийн харилцааг ч мөн хамарсан юм.

Sovereign Mongolia is the heartland of the Mongolian cultural area and the ‘hearth of the Mongols’. This cultural area is characterised by the national script, history, customs, nomadic culture and civilisation, and, of course, religion. The Mongolian state therefore sees it as its duty to promote and maintain this ‘heartland of Mongolians’ within the scope of its intellectual and spiritual potential and its political and economic possibilities.

1691 онд хуралдсан Долоон нуурын ноёдын чуулганаас хойш өөрсдийгөө Манжийн хааны ордныхны холбоотон гэж үзэх болсон халх монголчууд тохиромжтой энэ нөхцөл байдлыг Хятадаас бүрмөсөн тусгаарлахад ашигласан юм.

1911 оны Монголын үндэсний эрх чөлөөний хувьсгалын талаарх судалгаа нь үндсэндээ тэр цаг үеийн гол гол үйл явдлын талаарх мэдээллийг эх сурвалжуудаас авч ашиглах, түүхэн үйл явцыг сэргээн авч үзэхэд чиглэж буй. Тийм болохоор тэдгээр судалгаа нь монголчуудын өөрсдийнх нь дунд өрнөсөн үйл явдлуудад л чиглэж буй агаад бүс нутаг, түүнээс хальж гарсан түүхэн үйл явц болон олон улсын эрх зүйн асуудлуудыг бүрэн орхигдуулж байна.

The Mongolian people's knowledge of the history of Lamaism in Mongolia and its significance for the culture and life of the Mongols had been systematically erased during the socialist period. In this respect, it makes sense even today to recall some facets of the history of Lamaism in Mongolia. And it is important to understand that religion, as a component of culture, also contributes to the cultural immunity of a nation and thus to its independence.