Цогт-Очирын Лоохууз гэж амьдаараа домог болсон нэгэн буурал бий. Ахмад хижээл насныхан, ялангуяа улс төрчид бол андахгүй. Би тэднийд зочилж хуучиллаа. Гарын үсэг зурж номоо солилцлоо. Хожим дуурсагдахаа больсон, зарим нь бүр нийгмээс гадуурхагдсан улс төрч эрхмүүдийн шавь гэж ирээд л мань хүн түүх дэлгэлээ.
#нийгэм
#нийтлэл
“Уран” биш, уг нь аман ярианы дуудлагаар “Ураан” гэж бичих нь зөв байх. Гэвч олон улсын жишиг, оросоор “ура́н”, ура́ний, англиар “URANIUM” тул “УРАН” гээд авчихлаа. Монголчууд ч ойлгодог болсон. Уран буюу III ангиллын химийн тэр элементийг Социалист Монголоос “ах нар” маань хэрхэн, яах гэж, ямар хэмжээгээр олборлосон түүхийг дор өгүүлэв.
Энэ жижиг улс, цөөхөн хүн ам дэлхийн байгалийн хийн гуравны нэгийг хянаж, хий экспортолдогоороо дэлхийг гайхшруулдаг. ДНБ нь 183 тэрбум ам.доллар, хүн ам тутамд нь хуваавал нэг хүнд 100 000 ам.доллар ногдох нь дэлхийн дээд үзүүлэлт. Гэвч Сири дээр мөнгө гамгүй урсгаж байгаад катарчууд шүүмжлэлтэй хандах эрхтэй. Сириэс халдварласан уу, катарчууд улс төрийн эрх шаарддаг болж байна. Улс төрийн нам, ҮЭ, элдэв эвлэл холбоод, ТББ, жагсаал цуглаан бүгд хориотой боловч орон нутгийн сонгууль хийхээ зарлалаа. 2004 онд Эмирийн зарлигаар байгуулагдсан Зөвлөлдөх зөвлөл буюу парламент нь байна, гэвч сонгууль хийнэ гэсэн чимээ одоогоор алга.
Хоёрдугаар сарын 2 – Аймшиггүй чин зоригт, Их жанжин Дамдины Сүхбаатарын мэндэлсэн өдөр. Бидний үед (социализмын үед) энэ өдрийг сүр дуулиантай тэмдэглэдэгсэн, би л лав Пионерийн гишүүн болж байлаа. Өсвөрийн сүхбаатарчууд гээд л манаргаж явлаа даа.
#нийгэм
#нийтлэл
Аавын минь бичих туурвих авьяас чадвараас надад бага ч болов нялзсан болов уу хэмээн би өөрийгөө урамшуулдаг юм. Эрхбиш 30 орчим ном, нэгэн сэдэвт бүтээл, үүнд Монголдоо анхдагч болохоор (олон улсын харилцааны түүх, геополитик судлал, орчин үеийн арабын түүх гэх мэт) ном зохиол, 2600 гаруй нийтлэл өгүүлэл бичиж туурвисандаа өөгшөөд би тэгж ярьж байна л даа. Аав минь одоогийнх шиг системтэй боловсрол эзэмшээгүй ч намайг, биднийг боловсролтой, зөв хүмүүжилтэй, эрүүл энх өсгөхийн тулд хамаг байдгаа зориулсан. Ялангуяа мэдлэг боловсрол өвлүүлье гэж их ч боддогсон. Мэдлэг боловсролтой хүн маш их хүндлэл хүлээж чадна, маш том хөрөнгө эзэмшиж чадна. Аз жаргалтай амьдарч чадна гэдэг зарчмыг надад яалт ч үгүй суулгасан даа.
Өнөөгийн ОХУ-д цэрэг-эх оронч хөдөлгөөн хүчтэй ч Ялалтын баярын парадын бэлтгэл, Эх орны дайны үеийн шарил ухаж гаргах, дахин оршуулах ёслолоос цааш хэтэрдэггүй. Цэргийн алба нь ч СССР-ийн үеийнхээс өөр болсон. Цэрэг татаж дайчлаад армиа босгочихдог нь хэлбэрээ өөрчилж, хөлсний цэрэг, гэрээт цэрэг, цэрэг-дайн зориулалттай хувийн компаниуд (ЧВК) ил далд түгээмэлжиж янзтай.