Монголын нийгэм энэ сард зөвхөн “нүүрс”-ээр амьсгалж байна. Монголын эдийн засаг “нүүрсний экспорт” дээр тогтож, Сүхбаатарын талбайд “Нүүрсний хулгай” гэдэг сэдвээр иргэд жагсаж, улс төржилт, хууль хяналтын байгууллагуудын гол сэдэв нь “нүүрс” болж, Улаанбаатар хотын гэр хороолол нүүрсний хүчээр өвлийг давж, нийслэлийн агаарын бохирдол ч бас л нүүрс. Тиймээс “нүүрсний” талаар хятад судлалын өнцгөөс тайлбарлахаар хуруугаа хөдөлгөж, хошуугаа нэмэрлэхгүй бол хятадыг судлахын хэрэг юун.
Мөнөөх нүүрсээ 100 хувь Хятадад экспортолдог мөрmлөө Хятад болон Хятадад нүүрс экспортлогч орнуудын нүүрсний тухай сэдвийг судлалгүй орхигдуулах нь наанадаж ойлгомжгүй, цаанадаж том зургаар төсөөлөх боломжгүй бус уу?
Хятад яагаад нүүрс импортлох болсон болон Хятадын дотоодын нүүрсний “халуурал”, Хятадын зах зээлд нүүрс экспортлох өрсөлдөөн, нүүрс ба геополитик, нүүрсний хулгай, нүүрсний зах зээлийн ирээдүйн чиглэлээр 6 цуврал нийтлэлийг уншигч Танд хүргэж байна.
Хятадын нүүрсний эрэлт огцом нэмэгдсэнээс хойш 2000 онд 16 тэрбум ам.долларын эдийн засагтай байсан Өвөр Монголын эдийн засаг хорин жилийн дараа 322 тэрбум болж, Чили, Пакистаны эдийн засагтай тэнцүү болжээ.
БНХАУ-ын Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны Ордос хотын Эзэн хороо театрт энэ сарын 19-21-нд гурван өдөр тоглох байсан “Тамгагүй төр” жүжгийг Хятадын эрх баригчид тоглолт эхлэхээс 30 минутын өмнө, 1200 орчим үзэгчид театрын гадна цугласан үед тог тасарсан гэдэг шалтгаар гэнэт цуцалж, уран бүтээлчдийг нь шөнө 03:00 цагийн үед цагдаагийн хүчээр албадан нутаг буцаав.
Либертари үзлийн талаарх ташаа ойлголтуудыг залруулах нь уг нийтлэлийн зорилго. Ташаа ойлголт тус бүрийг залруулсан 9 хэсэг, "Либертари үзэл Монголд", "Либертаризмын талаарх ташаа ойлголтуудыг хэн төрүүлдэг вэ?" гэсэн нийт 11 хэсгээс нийтлэл бүрдэнэ. Үндсэн агуулга руугаа орохоос өмнө либертари үзлийн үгийн гарлыг тайлбарлах нэн шаардлагатай. Өрнөдөд либерал гэдэг үгийг 20-р зууны эхэн үеэс социалист, социал демократ зүүнтнүүд өөриймшүүлчихсэн учир хувийн өмч, чөлөөт зах зээл, хязгаарлагдмал төрийн үзэл санааг дэмжигч баруунтнууд 1960-аад оноос өөрсдийн үзэл санааг либертари гэж нэрлэж заншсан. Эсвэл либерал гэдэг үгийн урд "сонгодог" гэх тэмдэг нэр тавьдаг. Сонгодог либерализм/либертаризм нь чөлөөт зах зээлийн барууны үзэл. Зүгээр либерализм гэвэл эдийн засаг дахь төрийн оролцооны зүүний үзэл гэж АНУ болон Баруун Европт ойлгогддог. Өөрөөр хэлбэл, либертаризм бол сонгодог либерализмын шинэ нэршил юм.
Өнгөрсөн 7 хоног буюу энэ сарын 15-19 ны хооронд Дэлхийн эдийн засгийн форум Швейцарын Давос хотод болж өнгөрлөө. Дэлхий нийтэд анхаарал татсан энэхүү уулзалтад оролцсон улс орны удирдагч нарын илтгэлээс Аргентиний ерөнхийлөгч Javier Milei илтгэлийг дэлхий нийт онцлон хүлээн авлаа. Учир нь тэрээр сар гарны өмнө буюу өнгөрсөн оны 12-р сарын 10-нд сонгогдсон шинэ ерөнхийлөгч юм. Энэхүү илтгэлийг бүрэн эхээр нь уншигч танд Ийгл телевизийн гадаад мэдээний олон улсын тоймч Ганбаярын орчуулгаар хүргэж байна.
Bloomberg хэдэн хоногийн өмнө “Вьетнамын коммунистууд Маск, Милейтэй нэгдэж Төр, засгийн газрыг багасгах хөтөлбөр хэрэгжүүлж байна” гэсэн гарчигтайгаар нийтлэлээр уншигчдаа гайхшируулжээ.
Эх сурвалж: Bloomberg
