Монгол улсад чухам хэдийнээс эхлэн Нямд, хэдийнээс Бямбад бас амардаг болсон тухайд энд өгүүлсү. Үүнээс өмнө дэлхийн түүхэн дэх долоо хоног, амралтын өдөр гэсэн ойлголтыг авч үзэх нь зүйтэй.

1867 онд Монголоор аялсан тэмдэглэлээ Жон Шийпшанкс бүр хожим, 1903 онд “Монгол Сибирь дэх миний амьдрал” нэрээр ном болгон хэвлүүлжээ.

Сор болсон шилдэг сэхээтэн эмэгтэйн урьд өмнө судалгааны эргэлтэд ороогүй хоёр бүтээлийг танилцуулахын ялдар гайхан бишрэх хийгээд өрөвдөн харуусах хосолсон элэг эмтрэм түүхийг уншигч авгайтай хуваалцана. Монголын анхны эмэгтэй хошуу дарга, төр нийгмийн нэрт зүтгэлтэн, хэл бичгийн багш, соён гэгээрүүлэгч, эмэгтэйчүүдийн эрхийн төлөө тэмцэгч Дунгарын Дунгаржидын нэжгээд өгүүлэл, шүлгийг олсноо танд хүргэх гэж буй хэрэг.

Би зүгээр гэрээ хамгаална, аз жаргал авчирна гэсэн болохоор жижигхээн морин хуур ирэх байх гэж бодож байсан юм. Тэгсэн чинь бүр маш том морин хуур. Яг мэргэжлийн, тоглолтын морин хуур хүрээд ирсэн.

Америкт төрж өссөн монгол хүүхдүүдэд монгол хэл, соёлыг нь зааж өгдөг энэ зуслангийн өнгөрсөн 12 жилийн үүх түүхийг бодохуй, зарим нэг үйл явдал, хувь хүнийг онцгойлон тэмдэглэх нь зүйтэй санагдав.

Саяхны нэг өдөр энэ номыг сурвалжлан байж, англи хувилбарыг нь олж уншаад, сонин ном уншсандаа ихэд олзуурхан, та бүхэнтэй хуваалцахыг хүслээ.