Монголд XYI-XYIII зуунд шарын шашин дэлгэрснээр сүм хийдүүд олноор байгуулагдаж хүрээ лам нар бий болсон бөгөөд энэ нь хотшин суурьших хэлбэрт шилжих эхлэл болсон билээ.

Анх пиццаг чидун жимсний тостой, исгэсэн гурилд шинэхэн бяслаг үрж, дээр дороос нь зөөлөн галаар шарж хийдэг байснаа хожим нь Америкт тархахдаа улаан лооль, махаар чимэглэх болжээ. Анхны пицца нь гурвалжин хэлбэр дүрстэй, “фокагч” гэдэг нэртэй байжээ. Пицца нь римийн жирийн хүмүүсийн хоол байв.

Хавдар нь дэлхийн хэмжээнд хамгийн аюултай эмгэгийн нэг болж нийт нас баралтын шалтгааны хоёрдугаарт буюу зүрхний эмгэгийн дараа орж хавдраар өвчлөгсдийн тоо жилээс жилд нэмэгдэх хандлагатай нь судалгаагаар батлагдаж байна.

Өнөө үед сэтгүүлчид “Таны хобби юу вэ?” гэсэн асуулт тавих нь ердийн үзэгдэл, тогтсон хэвшил болжээ.

Манай гарагийн хүн ам оршин байгаа газар орныхоо онцлог, уламжлалт амьдралын хэв маяг, өөр өөрийн давтагдашгүй онцлогоос шалтгаалан харилцан адилгүй хоол хүнс хэрэглэж ирсэн түүхтэй. Улс үндэстний хоол, хүнсний хэрэглээнд дараах хүчин зүйл гол нөлөө үзүүлдэг.

Өөрийн амьдралаа хүний насыг уртасгахад зориулсан академич Николай Амосов бичихдээ: