“Хорвоод хосгүй монгол ухаан” гэж хөөрцөглөх хүн цөөнгүй байх юм гээч. Үндэс угсаагаараа бахархалгүй яахав. Гэхдээ юун ч даруу бус юм бэ дээ.

Монголчууд нэр хугарахаас үхэтлээ айж, нэр хугарснаас яс хугараасай гэж залбирдаг байжээ. Жудагтай л үндэстэний сургаал даа.

“Хэнхэг” хэмээх үгийг бид далан жил сонсож, далан жил хэлж ирлээ. Энэ үг өнгөрсөн 70 жилд монголчуудын ярианд онцгой хэрэглэгдэх болсон нь ямар шалтгаантайг сонирхъё. Яльгүй юмнаас ноцтой учир ургах нь бий. Би яльгүйгээс ноцтой юм чангаах дуртай.

Төрөө, засгаа, намаа, ерөнхийлөгчөө, ерөнхий сайдаа “хулгайчаа” л гэх болж. Ардчилал уу? Хулгай нь баригдвал хулгайч гэхээс ч яалтай. Урьд хүний нүүр өөд шууд “хулгайчаа” гэх халуун байв. Өдгөө халуу оргидог нүүр ч устсан болтой. 40 гаруй жилийн тэртээ хулгайн тухай бичсэн 2 зохиолоо толилуулъя. Уншиж дуусгах гэж биеэ чилээсний хэрэггүй шүү.

Роман. 240-248 тал

Би түүхч биш. Түүхч болъё гэх хүсэл энэ насанд минь төрөөгүй. Түүхийн боловсролыг дундач иргэний хэмжээнд эзэмших нь иргэн миний үүрэг. Үзэл суртлаар бохирлосон түүх намайг төөрүүлж орхижээ. Надад түүхийн нэг мөр ойлголт алга. Миний толгойд бөөн эргэлзээ.