Хорь гаруй жилийн өмнө энэ өгүүллийг бичиж байхдаа “ШУДАРГА ЁСНЫ ТӨЛӨӨХ АЛАЛДААН” улам өргөжин тэлж хожим нь улс орныг хамарсан ДАЙН болно, Монгол орон хөлд нь үрэгдэнэ гэж даанч зүүдэлсэнгүй.

Нэг гоё мэдээ олж үзлээ. Сонгинохайрхан дүүргийн 25-р хороон дээр “улсаас харж үзэн” тарааж байгаа 500 мянган төгрөгөө авах гэж очсон иргэдэд “хог цахилгааны мөнгөө төлчихөөд эх орны хишгээ ав” гэж буцаажээ.

Монголын шинэ үеийнхэн Японыг үзэн ядах хүмүүжлээр өсч бойжсон юм. Ерөөс алив дарангуйллын нийгэм өөрийн сонгосон дайсантай, түүнийхээ эсрэг хүчтэй суртал нэвтрүүлэг тогтмол явуулж байх нь тогтолцоогоо бат авч явах нэг арга нь байдаг. Их хядлагын үеэр хэдэн арван мянган хүнийг чухам Японы тагнуул, Японтой холбоотой байсан хэргээр хядан устгасан болохоор хэдийгээр нам, төрийн олон хүнийг хилс хэрэгт гүтгэсэн боловч үнэхээр улс орны тусгаар тогтнолд Японы аюул заналхийлж байсан гэдгийг батлахын тулд Японы эсрэг үзэл суртлыг тасралтгүй хүчтэй явуулж байлаа.

Хүүхдийн гарт шүдэнз бариулж болохгүй. Тэсэрч дэлбэрэх болон амархан шатах зүйл, мөн эм тариан дээр “Хүүхдээс хол байлга!” гэсэн анхааруулга үргэлж байдаг. Хүүхдийг гадуурхаж байгаа хэрэг биш, хариуцлага хүлээх чадваргүй, болох болохгүйг ойлгохгүй, хор холбогдлыг нь мэдэхгүй учраас л тэдэнд итгэхгүй байгаа хэрэг шүү дээ.

Масс гэж ойлгогдон зохион байгуулагдсан улс төрийн нам нь нийгмийн шаар болсон люмпэнгүүдэд дээш өгссөөр төрийн жолоонд хүрэх шат нь болдог. Том жижиг улс төрийн намуудаар, ялангуяа МАН, АН-аар дамжин өөд өгсөж төрийн удирдлагын бүхий л салбарын оройд гарч ирсэн люмпэн-элит давхарга улс орныг өөрсдийн эрх ашигт тохируулан залж жолоодох явдал манай нийгэмд улам бүр энгийн үзэгдэл болсоор байна. Эхний товчоо зөрүүлбэл үлдсэн нь бүгд буруу товчлогддог.

Ёс суртахуунгүй болсон нийгмийг мөхөл л хүлээж байдаг, тэгснээрээ хүний ертөнц өөрийгөө цэвэрлэдэг. Нийт хүн төрлөхтөн улам ухаажиж, хөгжлийн дээд эрэмбэ рүү тэмүүлж, тэр л шинжээрээ ёс суртахуунтай болон ариусаж буйн нэг шалтгаан бол энэ “цэвэрлэгээ” шүү.