Чингүн хатан монгол хүмүүст энэ газар нутгийг хэвээр нь сахиулах эрмэлзэлтэй байсан тул монголчууд Гүнжийн сүмийг ихэд хүндэтгэн дээдэлдэг байжээ. Эдүгээ нийслэл Улаанбаатар хотоос холгүй оршихТэрэлжийн ууланд байх нэгэн жижиг сүмийг хүмүүс Гүнжийн сүм хэмээн хүндэтгэн нэрийддэг нь угтаа Халхын Түшээт хан Дондовдоржийн их хатан, Манжийн Чин гүрний Энх Амгалан хааны охин хичээнгүй Амарлингуй Чингүн хатны дурсгалтай холбоотой юм.

Дундаж давхарга гэж өнөөгийн монголын нийгэмд алга. Нийгэм нэлэнхүйдээ ядуу давхаргатай болжээ. Сингапурт хүн амын 50.0 хувь нь дундаж давхарга болж нийгэм нь баян чинээлэг болсон юм шүү. Монголын төр засгийн төлөөлөгчид Сингапурт туршлага судална хэмээн сүүлийн 20 жилд 160 удаа хэдэн мянган хүн улсын зардлаар очжээ. Гэвч нэг ч хүн нэг ч туршлага нэвтрүүлээгүй аж.

Халх монголын ноёд ​дахиад л өөр хоорондоо хямарч эхэллээ. Тэд Хайсан гүн, Удай гүн зэрэг монголын тусгаар тогтнолын төлөө гавьяа байгуулж зүтгэсэн өвөр монголын ноёдыг хавчин гадуурхаж Ар Монголоос хөөж явуулжээ.

Өвлийн цагт залуус толгой нүцгэн явж,нимгэн хувцас өмсөж, ботинк гутал өмсөж доогуураа дулаалахыг больжээ. ​Гурав есийн хүйтэнд толгой нүцгэн яваа залуус өөрсдийгөө гоё гээд бодчихжээ. Жараад онд нийслэл хотын монгол бүсгүйчүүд оросыг дууриаж өвлийн цагт доогуураа трико өмсөж өвчин тусаж байсан юм гэнэ лээ. Өвлийн цагт дороосоо даарвал өвчин олдог юм. Монголчууд өвлийн цагт дулаан явах мянган лан гэдэг юм.

Орчин үед зарим хүмүүс өөрийгөө хайрлаж чадахгүй хүн бусдыг хайрлаж чадахгүй гэдэг болжээ. Энэ бол алдаатай л үг байна. Бурханы номонд “Өөрийгөө энхрийлэх нь зовлон бүгдийн үндэс, Бусдыг энхрийлэх нь жаргал бүгдийн үндэс” хэмээн бичсэн байдаг. Тэхлээр эхлээд өөрийгөө энхрийлэх бус, эхлээд бусдыг энхрийлэх нь зохистой гэсэн үг. Гэхдээ өөрийгөө гаргуунд нь хая гэсэн үг биш. Эхний шатанд аль алийг нь адилхан хайрлаж болно л доо.

Нурхачи баатар бол манж үндэстэнийг хүчирхэг болгож чадсан, монголын Чингис хааныг ихэд хүндлэн биширдэг, хөрш хорчин монголчуудтай ах дүү худ ураг бололцож явсан агуу баатар жанжин байсан юм. Нурхачи баатар л монголчуудын дийлж чадаагүй, монголын дайсанхятадын Мин улсыг 11 жилийн дотор эзлэн авч хятадын Мин улсыг мөхөөж чадсан баатар хаан юм.