Эрхэм хүндэт нөхдөө, аав ээж ахан дүүсээ. Та бүхний энэ өдрийн амгаланг айлтагая.

Манай өвөг дээдэс эрт дээр үеэс үнэтэй алтан сургаалиа бидэнд хайр найргүй хэлэн үлдээсээр иржээ. Одоо бид энэ сайхан үгсийг хэрэглэж үр хойчдоо захин, тайлбарлаж үргэлжлүүлэх нь ариун нэр төрийн хэрэг гэж бодож байна.

"Их ч барьсан ч өмхий бага ч барьсан өмхий" гэдэг нь нэгэнт бие засах явцадаа элдэв зүйлтэйгээ шүргэлцсэн бол тэр чигээр нь баастайгаа хутгалдаад явсанч яахуу, тэртээ тэргүй таны тэр зүйлийн өчүүхэн хэсгийн үнэр ч тун сүртэй шүү дээ хэмээн  алдсан нэгнийхээ сэтгэлийг засаж, алдааг нь  хайр найргүй хэлсээр ирсэн билээ.

Орчин үеийн залуус бааранд бүжиглэж, мөрийтэй тоглож, пиав ууж, хүүхнүүдтэй зугаацан жаргадаг болжээ. Энэ нь санхүүгийн хувьд ихээхэн гарлагатай бөгөөд өөрийн ар гэр, авгай хүүхдэд баригдах аюул эрсдэл бүхий сэтгэл санааны дарамттай жаргал билээ. Гэтэл манай өвөг дээдэс "Эр хүний жаргал эзгүй хээр" хэмээн хэлцсээр иржээ. Хичнээн хэмнэлттэй аюул осолгүй сайхан байж вэ. Эргэн бодохноо өрөөсөн гарын булчин хөгжихөөс өөрөөр жаргах боломж бага ч, тэрүүндээ тааруулаад жаргаж л байдаг байж. Хээр гарч жаргахаас зайлсхийсэн этгээдүүд дээрх сургаалийг үл тоомсорлон олны газар жаргахыг хүссэр байна. Тэдгээр хүмүүс "гар бариад бугуй барих, бугуй бариад... барих" гэх үгнүүдэд яалтачгүй зохиолдож байна.

Эрт дээр үед бэнзээн тос хомс байх үед "Эх нь булингартай бол адаг нь булингартай" хэмээн заавал адагыг очиж шалгах хэрэггүй хэмээж иржээ. "Эх нь хээр алаг бол хүү нь шийр алаг" хэмээн нууц амраг, завхай цайдан явдалыг жигшээн зэвүүцүүлэх үүднээс бас сургасаар ирсэн байх юм. Гэрлэлт оройтсон энэ үед хүний сайныг ханьлан байж мэднэ хэмээжээ. Одооний залуус бид ханиа сонгохын тулд охид хүүхнүүдийг тээстлэн ханилан явжээж нөгөө юундаа сайн эсэхийг нь мэдэж ханилах нь  байшүү дээ. Тэрнээс биш гаднах мөөм бөгс бол хуурамч ирклаам гэдгийг ойлгоорой.

"Хүний эрээн дотроо"  - одоо хээлийкоо бактер ихсэж над шиг ууц нуруугаар нь юм их гардаг хүмүүсийг хоёргүй сэтгэлээр шууд хэлэн илчилжээ. “Идсэн эрүү хувхайрах” гэдэг үг нь эрүүгээрээ биш шүдээрээ буталж хоолойгоороо залгиж бай гэсэн үг байх нь. Нас өндөр болсон, аман дахь шүдээ залуудаа авхуулсан улс бол одоо эрүүгээрээ идээд явж байхаас биш яахав дээ.

"Замын нохой гуцаж байг, жингийн цуваа явж л байг"-  энэ нь нэлээд хэнэггүй толгойнуудыг хэлсэн бөгөөд нохойг юман чинээ боддогүй эсүүл айх булчирхайгүй нөхдийг хэлжээ. Эдгээр нөхдийг мөн согтуу юмуу галзуу хүнрүү нохой дайрдагүй гэсэн үгээр ч тайлбарлсан байх юм.

"Хүний нохой идхээр өөрийн хонийг ид" - одоо нохойн ан ихсэж, чанартай чанаргүй гуанз гарсан өнөө үед их хэрэгтэй үг гэж бодож байна. Мөн гэрийн тэжээвэр амьтадыг, тэр дундаа  хүний үнэнч нөхөр болсон нохойгоо хайрлацгаая, мөн хониний мах нь дассанаараа сайхан шүү дээ хэмээх утга агуулжээ.

"Сайхан хайр байдаг юм шүү олдвол алдаж болохгүй" гэсэн үгийг би өнөөг хүртэл нэг идэх юм байна даа л гэж боддын. Олдвол иднэ дээ сайхан.