Ээж маань бичиг үсэг мэдэхгүй ч гэсэн төрөлх зөн совин, ухаанаа­раа аугаа хүн байв. Хоёрхон зүй­лээс л ухаан алдталаа айна. Нэг дэх нь тэнгэрийн дуу, хоёр дахь нь Оросоос айна. Яагаад тэнгэрийн дуунаас айдаг болсныг мэдэхгүй юм. Харин Оросоос айдаг болсон нь  ээжийн зүрх толгойд шингэсэн мэдээлэлтэй холбоотой байх. Богд хаан, Бодоо сайдаас эхлээд Орос дуудаж аваачаад алчихсан юм гэнэ лээ гэсэн ойлголттой байсан юм. Цэдэнбал дарга ажлаасаа халаг­даад Орос явлаа гэж дуулаад "Уг нь Орос яваад хэрэггүй л юмсан, хэлж чадах биш дээ. Авгай нь нутаг явъя гээд суулгахгүй байгаа юм байх даа" гэж байж билээ. Бас төрийн тэргүүн байсан Х.Чойбал­сан, П.Гэн­дэн А.Амар нарыг Оросууд дуудаж аваачаад цааш нь харуулсныг манай хүн мэдчихжээ. Тэгээд л төрийн тэргүүнээ Цэдэн­бал, Энхбаяр, Энхболд хэнийг нь ч ялгаа байхгүй Оросод айлчла­хаар, амрахаар явлаа гэж  сонсвол ухаан алдталаа айна.

Төрийн минь сүлд өршөө гээд л сүү өргөөд, маани үглээд, зал­бираад суудаг хүн. Сүүлдээ манай хүн жаахан зөнөглөсөн юмсан уу. Юмыг өөрийнхөө ойлгосноор тайл­барлаж инээд хүргэдэг болсон юм. Гурав дахь Ерөнхийлөгч Н.Энх­баяр Оросод дуудагдаж очоод Оросын Ерөнхийлөгчтэй уулзаж ирээд шинэ жилээр улс даяараа нэг их уйлаан болов доо. Уг нь Оросод төлөх өргүй боллоо гэж баярлахдаа бүгдээрээ хоороор уйлсан гэдгийг манай уншигчид андахгүй. Гэтэл манай хүн боло­хоор  өөрийн ухаарснаараа ойлгож  дагаад  уйлсан. Ээж юу гэж ойлго­сон гэхээр  зайлуул манай төрийн тэргүүн амьд эргэж ирсэндээ баяр­лаад, төрийн томчууд ч амьд ирсэнд нь баярлаад  бүгдээрээ уйлж байна гэсэнсэн. Манай ээж Элбэгдоржийн улаан фен. Харам­салтай нь түүнийг Ерөнхийлөгч болохыг үзэж чадаагүй. Элбэг­доржийнхоо төлөө саналаа өгч чадаагүй бурхан болсон доо. Би ээжийгээ их цаашлуулнаа. Ээж маань хувиа тавихгүй надтай улс төрийн талаар  үзэж тарна. Ээж маань амьд байгаад Ерөнхийлөгч Оросод айлчилна гэж дуулбал, Орос руу очиж яах гээв, ямар дэлхийн улс мундсан биш гэж хэлэх бай­сан. Бензин гуйх гэж яваа юм гэвэл  "Бензин гуйгаад, худал­даж аваад ирэхээр өөр оросоор ярьдаг хүн байдаггүй юм уу. Эл­бэгдоржийг битгий явуул" гэх бай­сан. Нэрэл­хээд л байдаг болохоос биш үе үеийн Монголын төр зас­гийн тэргүүнүүд Оросод дуудаг­дахаас түгшдэг нь үнэн юм билээ. Төр засаг тэргүүлэх ажлаасаа  халагд­сан л  бол дахин хэзээ ч Орос руу айлчилж, амьдрах, ам­рахыг ч бо­доогүй. Төрийн тэргүү­нээ Оросод дуудагдахад ээжүү­дийн сэтгэл түгш­дэг нь үнэхээр аймаар, цочмоор эмгэнэлтэй түүх. Сая том Оросын медведь жижиг орны Ерөнхийлөг­чийг бас л эвгүй "дуудсан". Манай Ерөнхийлөгчийг очно гэж мэдсээр байгаад  бензи­нээ экспортлохыг хориглох ту­шаал гаргаж байгаад уулзалдав. Харин манай Ерөнхий­лөгч айхгүй байна билээ. Оросын томоохон чөлөөт сувгууд, сай­тууд, том сонины боссуудтай нь эхлээд уулзав. (Урьд нь ийм  уламжлал, программ байдаггүй байсан юм Г.Д). Улаан Оросын ч бай, шинэ Оросын ч бай  хамгийн том нь манай төрийн тэргүүнийг дуудсан л бол улаан гүйхээрээ төрсөн нутаг уул усаа ч юмуу, ямар нэгэн алт, зэс, мөнгөний ордоо ч юм уу, талх давс шиг бариад улаан гүй­хээ­рээ Кремльд очдог байсан. Оросын томоохон хэвлэлүүд, чөлөөт сувгууд, урдаа барьдаг том тоймч нар нь ингэж мэдээлж байна. "Жижиг Монгол баяжжээ, том Орос баавгайнаас эмээсэнгүй ээ. Оросууд Монголыг хуучин шигээ бодож үл тоовол алдана. Монго­лыг дэлхий сонирхож байна" гэж. Нэгэнт өгүүллээ эхлэхдээ ээжээрээ эхэлсэн болохоор ээжүүдийн сэтгэ­лийн түгшүүрийг амраан богино бичлэгээ төгсгөе. Дэлхий дээр ардчилсан, ардчилаагүй улс, тусгаар тогтносон, хэн нэгэн улсын хараат улс гэж байдаг болохоос том жижиг улс, том жижиг Ерөн­хийлөгч гэж байдаггүй юм байна. Ардчил­сан Монгол Улсын ардчил­сан Ерөнхийлөгч Ц.Элбэг­дорж, Оро­сын Ерөнхийлөгч, Засгийн газрын тэргүүнтэй яг адилхан мөр зэрэг­цэн сууж хэлэх юмаа өвдөг чичрэл­гүй хэлээд, гялалзтал алх­саар эсэн мэнд буцаж ирэв ээ. Тө­рийн тэргүүнээ "Оросод дуудаг­дахад" ээжүүдийн сэтгэл түгшдэг тэр аймшигт үе өнгөрсөн байна.